dimanche 7 février 2021

KHOA HỌC : So sánh hiệu quả của các loại vaccine Covid-19 trên thế giới

 Trương Thanh Long
Sưu tầm - Biên soạn - Bình Luận

Bạn có thể bấm vào đây để xem tài liệu mới cập nhật.



Vaccine được xem là thần dược để chấm dứt đại dịch Covid-19 - Ảnh: Getty Images

Trong khi các loại vaccine của Anh, Mỹ, Nga cho hiệu quả phòng ngừa Covid-19 khoảng 70-95%, vaccine của Trung Quốc đạt khoảng 50%. Tuần trước, thế giới đón loạt tin vui về vaccine Covid-19 khi hai công ty Mỹ Johnson & JohnsonNovavax liên tiếp công bố dữ liệu về hiệu quả của các cuộc thử nghiệm vaccine giai đoạn cuối của mình. 

Vaccine JNJ-78436735 của công ty Johnson & Johnson đang được phát triển bởi công ty con Janssen Pharmaceuticals tại Bỉ. Liều tiêm đầu tiên của vaccine này cho thấy hiệu quả ngừa 66% trong các cuộc thử nghiệm trên toàn cầu. Trong khi đó, thử nghiệm tại Mỹ cho hiệu quả lên tới 72%. Hiện tại, Mỹ đã đặt 100 triệu liều vaccine JNJ-78436735, còn Johnson & Johnson cho biết công ty này có kế hoạch sản xuất tới 1 tỷ liều trong năm 2021.

Trong khi đó, vaccine NVX-CoV2373 của công ty Novavax cũng cho thấy hiệu quả phòng ngừa Covid-19 lên tới 89% trong các cuộc thử nghiệm tại Anh và cũng có hiệu quả cao với biến thể Covid-19 phát hiện tại nước này. 


Cũng trong tuần trước, vaccine do Đại học Oxford và hãng dược phẩm khổng lồ Anh AstraZeneca đồng phát triển đã được Liên minh châu Âu (EU) phê duyệt trong bối cảnh nảy sinh nhiều tranh cãi về việc thiếu vaccine cũng như các nghĩa vụ hợp đồng chưa được thực hiện.

Khi AstraZeneca công bố dữ liệu sơ bộ của các cuộc thử nghiệm vaccine vào cuối tháng 11/2020, ChAdOx1 nCoV-2019 cho thấy hiệu quả phòng ngừa khoảng 70,4% dù có thể đạt hiệu quả tới 90% nếu ban đầu tiêm nửa liều và sau đó tiêm một liều đầy đủ. 

Kết quả khả quan này được đưa ra sau khi các công ty Pfizer-BioNTechModerna của Mỹ công bố vaccine của họ mang lại hiệu quả ngừa Covid-19 tới 95%94%. Cả hai vaccine này đều được phát triển dựa trên công nghệ vật liệu di truyền (mRNA), được tiêm vào kích thích cơ thể tạo ra các protein gai, từ đó ngăn chặn virus xâm nhập tế bào cơ thể. 

Trong khi đó, vaccine của Đại học Oxford/AstraZeneca được phát triển dựa trên nền tảng virus Adeno bị làm suy yếu. Đây là một loại virus gây cảm cúm thông thường. 

So về giá cả, vaccine của Đại học Oxford/AstraZeneca có giá rẻ hơn nhiều so với các loại vaccine Covid-19 khác và cũng dễ bảo quản và phân phối hơn nhiều. Điều này đồng nghĩa đây là lựa chọn khả quan hơn cho các khu vực kinh tế kém phát triển trên thế giới. Không chỉ vaccine của Đại học Oxford/AstraZeneca, vaccine của Johnson & Johnson cũng dễ bảo quản khi có thể lưu trữ nhiều tháng trong điều tiện tủ lạnh thông thường. 



Với 2 loại vaccine của Mỹ, loại của Moderna có thể lưu trữ ở nhiệt độ 2-8 độ C trong 30 ngày, còn của Pfizer/BioNTech phải được bảo quản ở nhiệt độ -70 độ C, đặt ra hàng loạt thách thức trong khâu hậu cần. Cả hai vaccine này đều cần được nhà chức trách các nước xem xét và phê duyệt trước khi được đưa vào tiêm chủng.

Một loại vaccine gây chú ý khác là Gam-COVID-Vac jab, còn được gọi là Sputnik V, của Nga, do Viện Nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh vật học phát triển. Bộ Y tế Nga cho biết Sputnik V có hiệu quả ngừa Covid-19 là 92%. Mặc dù kêu gọi thận trọng, các chuyên gia vẫn đồng tình rằng đây là kết quả đáng khích lệ. 

Trung Quốc, nước đông dân nhất thế giới, cũng không đứng ngoài cuộc đua vaccine. Tuy nhiên, vaccine Coronavac do công ty Sinovac Biotech của nước này phát triển chỉ cho hiệu quả phòng ngừa khoảng 50% trong các cuộc thử nghiệm ở Brazil.

Thông thường, một loại vaccine như vaccine Covid-19 phải mất một thập kỷ để phát triển, tuy nhiên, quy trình này đã được rút ngắn xuống chỉ còn 10 tháng do tính cấp bách và tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu.


Covid-19 là gì ?

Bệnh Covid-19 do một loại coronavirus có tên là SARS-CoV-2 gây ra. Loại coronavirus này chưa từng được nhìn thấy trước đây. Bạn có thể bị nhiễm Covid-19 khi tiếp xúc với một người khác có virus. Nó chủ yếu là một bệnh đường hô hấp có thể ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng khác. Những người bị Covid-19 đã có một loạt các triệu chứng được báo cáo, từ các triệu chứng nhẹ đến bệnh nặng. Các triệu chứng có thể xuất hiện từ 2 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc với virus. Các triệu chứng có thể bao gồm: sốt hoặc ớn lạnh; ho; hụt hơi; mệt mỏi; đau nhức cơ bắp hoặc cơ thể; đau đầu; mới bị mất vị giác, hoặc mùi; đau họng; nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi; buồn nôn hoặc nôn mửa; bệnh tiêu chảy.


Vaccine Covid-19 là gì ?

SARS-CoV-2 được xác định vào cuối năm 2019 là nguyên nhân gây nên một căn bệnh sau đó được đặt tên là Covid-19. Một đợt bùng phát phạm vi toàn cầu trong năm 2020 và cuối cùng được tuyên bố đại dịch, dẫn đến việc đầu tư đáng kể vào quá trình nghiên cứu để phát triển vaccine. 

Nhiều tổ chức sử dụng bộ gen được công bố để phát triển một loại vaccine có thể có khả năng chống lại SARS-CoV-2. Có khoảng 35 công ty và viện hàn lâm tham gia quá trình phát triển vaccine, trong đó 3 dự án vắc-xin được hỗ trợ bởi Liên minh Đổi mới Chuẩn bị Dịch bệnh (CEPI), bao gồm những dự án bởi công ty công nghệ sinh học Moderna, Dược phẩm Inovio, và Đại học Queensland. Khoảng 300 nghiên cứu lâm sàng đang diễn ra tính đến tháng 3 năm 2020.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Liên minh Đổi mới Chuẩn bị sẵn sàng Dịch bệnh (CEPI) và Quỹ Gates (GF) đang cam kết tài trợ và các nguồn lực tổ chức cho viễn cảnh rằng một số loại vaccine sẽ cần thiết để ngăn ngừa tiếp tục lây nhiễm Covid-19. CEPI, đang thiết lập một quỹ 2 tỷ USD trên toàn thế giới để đầu tư và phát triển nhanh chóng các ứng cử viên vaccine, chỉ ra vào tháng 9 rằng dữ liệu lâm sàng để hỗ trợ việc cấp phép có thể có sẵn vào cuối năm 2020. Vào ngày 4/5/2020, WHO đã tổ chức một chương trình từ thiện đã nhận được 8.1 tỷ USD cam kết từ 40 quốc gia để hỗ trợ phát triển nhanh chóng vaccine  để ngăn ngừa nhiễm trùng Covid-19. Đồng thời, WHO cũng thông báo về việc triển khai "Thử nghiệm đoàn kết" quốc tế để đánh giá đồng thời một số ứng viên vắc xin đạt thử nghiệm lâm sàng Giai đoạn II – III .


Những điều cần biết thêm về chủng ngừa Covid-19

Những phản ứng phụ thường gặp của thuốc chủng ngừa là nhức mỏi, mệt và đau đầu và thường kéo dài không quá hai ngày. Mỗi người có thể có phản ứng khác nhau với chủng ngừa. Tác dụng phụ sau khi tiêm ngừa là hoàn toàn bình thường vì đó là cách để biết cơ thể đang có phản ứng miễn dịch. Nếu bạn gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng, hãy gọi điện thoại hoặc đến bệnh viện gần nhất.

Khi bạn tiêm liều đầu tiên, bạn sẽ nhận được thẻ tiêm chủng cho bạn biết khi nào nên quay lại để tiêm vaccine Covid-19 liều thứ hai. Nhớ mang theo thẻ khi bạn quay trở lại.

Ngay cả khi đã tiêm chủng ngừa, mọi người vẫn nên đeo khẩu trang khi ra ngoài, giãn cách xã hội, rửa tay thường xuyên và không tụ tập với nhiều người trong không gian kín. Hiện vẫn chưa biết liệu một người có thể truyền Covid-19 mà không thể hiện triệu chứng ngay sau khi đã tiêm chủng ngừa.

Sau khi khả năng miễn dịch cộng đồng với Covid-19 được thành lập, trường học và những cơ sở kinh doanh có thể mở cửa trở lại và không cần phải giãn cách xã hội nữa. Miễn dịch cộng đồng có nghĩa là khi bệnh không có khả năng dễ dàng lây lan trong cộng đồng vì đã có đủ người có hệ miễn dịch phòng chống Covid-19.

Để đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng, phần lớn từ 70% đến 90% dân số trưởng thành trên thế giới cần được tiêm phòng để có tiến tới miễn dịch cộng đồng. 






Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire