KHOA HỌC : Thế hệ 'Wi-Fi 6' cải thiện tốc độ

Trương Thanh Long

Sưu tầm - Biên soạn - Bình Luận

Wifi 6 được xem là thế hệ mang wifi mới nhất, cải thiện tốc độ tốt hơn so với các kết nối mạng không dây với các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng,... trước đây. Vậy wifi 6 là gì? Có gì mới so với wifi cũ? Có cần thay router mới để dùng hay không?

Wifi 6 là gì?

Wi-Fi viết tắt từ Wireless Fidelity hay mạng 802.11 là hệ thống mạng không dây sử dụng sóng vô tuyến, giống như điện thoại di động, truyền hình và radio. Hệ thống này đã hoạt động ở một số sân bay, quán café, thư viện hoặc khách sạn. Hệ thống cho phép truy cập Internet tại những khu vực có sóng của hệ thống này, hoàn toàn không cần đến cáp nối. Ngoài các điểm kết nối công cộng (hotspots), WiFi có thể được thiết lập ngay tại nhà riêng.

Wi-Fi 6 là bản cập nhật mới nhất cho chuẩn mạng không dây. Wi-Fi 6 dựa trên tiêu chuẩn IEEE 802.11ax (Institute of Electrical and Electronics Engineers), với tốc độ nhanh hơn, dung lượng lớn hơn và hiệu suất năng lượng được cải thiện tốt hơn so với các kết nối không dây trước đây.

So với các kết nối không dây trước, Wifi 6 đã được thay đổi cách gọi tên để người dùng dễ nhớ và dễ hiểu hơn về bản cập nhất mới nhất cho mạng chuẩn không dây này.

Theo tiêu chuẩn đặt tên cũ, Wifi 5 là 802.11ac, còn Wifi 6 sẽ là 802.11ax. Như vậy sự khác nhau các chuẩn Wifi nằm ở phần tên phía sau ax/ac/n/…, và tên này khá phức tạp và dễ gây nhầm lẫn với người dùng vì vậy nên tên gọi mới, Wifi 6 ngắn gọn hơn chính thức được ra đời.

Wi-fi 1 : 802.11b (1999)
Wi-fi 2 : 802.11a (1999)
Wi-fi 3 : 802.11g (2003)
Wi-fi 4 : 802.11n (2009)
Wi-fi 5 : 802.11ac (2014)
Wi-fi 6 : 802.11ax (2019)

Mỗi thế hệ wifi cung cấp các tính năng mới - tốc độ nhanh hơn, tăng thông lượng và trải nghiệm tốt hơn. Wifi 6 sẽ mang lại một trải nghiệm cải tiến để đáp ứng nhu cầu của ngành công nghệ thông tin đang ngày càng phát triển.


Wifi 6 có gì mới so với wifi cũ?

Tốc độ cải thiện đáng kể

Wifi 6 mang đến tốc độ lên tới 10 Gbps, và đạt 12 Gbps ở tần số phát sóng không dây cao nhất và trong khoảng cách rất ngắn. Đây là một cải tiến khá lớn về tốc độ (tăng 30-40% so với chuẩn Wifi 5 cũ).


Tần số vô tuyến tốt hơn, nhiều kênh hơn

Một tính năng nổi bật khác của Wifi 6 là phân chia tần số trực giao nhiều người truy cập - OFDMA. OFDMA (orthogonal frequency-division multiple access) sử dụng 2 tần số truyền có sẵn: 2.4 GHz và 5 GHz tốt hơn. Việc nâng cấp này tăng tốc độ bằng cách chia phổ khả dụng thành các đơn vị nhỏ hơn, nhờ đó làm tăng thông lượng và hiệu suất mạng.

Hiện tại, các router băng tần kép thông thường hoạt động trên phổ tần 2.4 GHz và 5 GHz. Trong đó, các phổ này phân bổ theo bộ kênh với độ rộng 20 MHz.

Wi-Fi 6 thay đổi sự phân bổ các kênh 20MHz này thành 256 kênh phụ riêng lẻ, đây là một sự gia tăng đáng kể, so với 64 kênh hiện tại. Không chỉ gia tăng về mặt số lượng các kênh thuần túy, Wi-Fi 6 còn sửa đổi các kết nối dữ liệu trong những kênh được tăng thêm.


Nhiều luồng đồng thời hơn, hiệu suất tốt hơn trong khu vực đông đúc

Wifi 6 là bản cập nhật cho tính năng 256 QAM (Quadrature Amplitude Modulation) 802.11ac hiện tại Wifi 5. Wi-Fi 6 tăng lên 1024 QAM, cho phép phát sóng lên đến 8 luồng đồng thời. Nghĩa là một điểm truy cập cụ thể có thể xử lý lưu lượng truy cập tới 8 người dùng cùng một lúc ở cùng một tốc độ mà không hề bị giảm tốc độ.

Đây là một giải pháp tuyệt vời cho hiện tượng tắc nghẽn mạng thường thấy ở các doanh nghiệp. Hiệu suất làm việc của loại wifi mới này cũng tốt hơn trong các khu vực dân cư đông đúc.


Thời lượng pin lâu hơn cho các thiết bị kết nối

Với tính năng “target wake time” (TWT), smartphone, laptop và các thiết bị kết nối vào wifi khác sẽ có thời lượng pin lâu hơn.

Khi điểm truy cập tương tác với một thiết bị, nó có thể báo cho thiết bị chính xác thời điểm đặt sóng Wi-Fi của nó vào chế độ ngủ hay khi nào cần đánh thức nó để nhận được lần truyền tiếp theo.


Có cần thay router mới để dùng được Wifi 6?

Việc quyết định mua một router mới để hỗ trợ Wifi 6 thật sự cần thiết nhưng ở thời điểm hiện tại đây là một quyết định khá khó khăn khi có rất ít thiết bị trên thị trường hỗ trợ kết nối Wifi 6.

Routeur gaming Wi-Fi 6 (802.11ax) triple bande AX11000

Sự ra đời của Wifi 6 kéo theo sự xuất hiện sắp tới của WPA3 (Wi-Fi protected access), giao thức bảo mật không dây mới. Việc áp dụng rộng rãi WPA3 sẽ không thể phổ biến nhanh chóng cho đến giai đoạn cuối năm 2019.

Vì vậy nên kiểm tra xem router mà bạn sắp mua có thể nhận được bản cập nhật firmware theo tiêu chuẩn WPA3 an toàn hơn không.

WPA là một giao thức an ninh trên những mạng không dây

Một vài router Wifi 6 đã bắt đầu xuất hiện trên thị trường, như TR-AX88U của ASUS được quảng cáo là đã sẵn sàng hỗ trợ cho các thiết bị 802.11ax thế hệ mới, sử dụng tiêu chuẩn router của AX6000, tuân thủ các thông số kỹ thuật không dây mới và tốt nhất.

Nighthawk AX8 của Netgear là một router Wifi 6 khác có thể mua ở thời điểm hiện tại. AX8 có kiểu dáng đẹp mặt và tương lai hứa hẹn sẽ là một router có đặc điểm kỹ thuật tương tự như AX6000.

Cả Netgear Nighthawk AX8 và Asus TR-AX88U đều có giới hạn thông lượng khoảng 6 Gbps, và vẫn chưa đạt mức cao nhất của Wi-Fi 6 (khoảng 10Gbps). Tốc độ này chỉ có thể đạt được ở router đạt chuẩn AX11000.

Trong đó, nhãn hiệu router Archer cao cấp của TP-Link sẽ có sản phẩm router AX11000 trong thời gian sắp tới.

Nguyên tắc hoạt động của mạng Wifi

Router wifi (thường gọi là bộ thu phát wifi) là thiết bị mạng thường thấy trong các gia đình, văn phòng, bệnh viện... và chức năng của chúng là phát sóng wifi cho người dùng truy cập Internet để đọc báo, xem phim online hay làm việc.