mardi 7 août 2018

SỨC KHOẺ : Ung thư vòm họng


Trương Thanh Long
Sưu tầm - Biên soạn - Bình Luận


Vòm họng là phần cao nhất của họng, có hình vòm. Ung thư vòm họng là loại ung thư xuất phát từ tế bào biểu mô ở vùng vòm họng, triệu chứng ban đầu thường âm thầm, không đặc hiệu.

Ung thư vòm họng hoặc ung thư biểu mô vòm họng (NPC - Nasopharynx cancer) là loại ung thư thường gặp nhất ở vòm họng, hầu hết là ở vòm họng phía sau hoặc chỗ thắt vòm họng hoặc "ngách hầu" chiếm 50%. ... Nó là một tế bào ung thư biểu mô tế bào vảy hoặc một loại không phân biệt.


Triệu chứng

Sưng các hạch bạch huyết ở cổ là sự trình bày ban đầu ở nhiều người, và chẩn đoán NPC thường do sinh thiết hạch bạch huyết. 


Các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến khối u ban đầu bao gồm trismus, đau, viêm tai giữa, xuất huyết do vòm họng mềm, mất thính giác và bại liệt thần kinh sọ (mất ngủ)

Tăng trưởng lớn có thể gây tắc nghẽn hoặc chảy máu mũi và "mũi xoắn". Sự lan truyền di căn có thể dẫn đến đau xương hoặc rối loạn chức năng của cơ. Hiếm khi, một hội chứng paraneoplastic về bệnh thoái hoá khớp (bệnh khớp và xương) có thể xảy ra với bệnh phổ biến.


Nguyên nhân

Ung thư biểu mô vòm họng (NPC) là do sự kết hợp của các yếu tố: virut, ảnh hưởng môi trường, và di truyền. Ảnh hưởng của virut có liên quan đến nhiễm trùng với virus Epstein-Barr (EBV). Vi rút Epstein-Barr là một trong những loại virus phổ biến nhất. 95% của tất cả mọi người ở Hoa Kỳ bị phơi nhiễm virut này vào thời điểm họ 30-40 tuổi.

Tổ chức Y tế Thế giới không có các biện pháp phòng ngừa cho vi rút này bởi vì nó dễ lây lan và trên toàn thế giới. Rất ít khi virus Epstein-Barr dẫn đến ung thư, điều này gợi ý nhiều yếu tố ảnh hưởng khác nhau. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm tính nhạy cảm về di truyền, tiêu thụ thực phẩm (đặc biệt là cá muối) có chứa các chất nitrosamine dễ bay hơi gây ung thư. Nhiều đột biến kích hoạt tín hiệu NF-κB đã được báo cáo trong gần một nửa các trường hợp điều tra NPC.


Chẩn đoán

Phân loại

Ung thư vòm họng được phân loại như là khối u ác tính, hoặc ung thư, phát sinh từ biểu mô niêm mạc của vòm họng, hầu hết trong khe hở phía sau hoặc van kim của Rosenmüller (một chỗ lõm phía sau lối vào của ống mở eusachian). Tổ chức Y tế Thế giới phân loại ung thư biểu mô vòm họng ở ba loại:
- Loại 1 (I) là ung thư biểu mô tế bào vảy nứa.
- Loại 2a (II) là ung thư biểu mô tế bào vẩy không gây ung thư.
- Loại 2b (III) là ung thư biểu mô không phân biệt dạng được biết đến như là khối u bạch huyết, và có liên quan chặt chẽ nhất với nhiễm Epstein-Barr của các tế bào ung thư.

FDG-PET/CT scan của một bệnh nhân bị ung thư vòm họng.
Lát ngang thể hiện vị trí chính FDG dương

Giai đoạn

Giai đoạn ung thư biểu mô vòm họng hầu được dựa trên khám lâm sàng và X quang. Hầu hết các bệnh nhân có giai đoạn III hoặc IV bệnh.

- Giai đoạn I là một khối u nhỏ giới hạn trong vòm họng.

Giai đoạn 1 ung thư vòm họng

- Giai đoạn II là một khối u mở rộng trong khu vực địa phương, hoặc rằng với bất kỳ bằng chứng của bệnh cổ (nốt) cổ.

Giai đoạn 2 ung thư vòm họng

- Giai đoạn III là một khối u lớn có hoặc không có bệnh cổ, hoặc một khối u với bệnh cổ hai bên.

Giai đoạn 3 ung thư vòm họng

- Giai đoạn IV là một khối u lớn liên quan đến vùng nội sọ hoặc vùng da trĩ, một căn bệnh phong lan, và / hoặc bất kỳ di căn xa nào.

Giai đoạn 4 ung thư vòm họng


Điều trị

Ung thư biểu mô vòm họng có thể được điều trị bằng phẫu thuật, bằng hóa trị, hoặc bằng xạ trị. Sự biểu hiện của các protein tiềm ẩn EBV trong ung thư biểu mô vòm họng không phân biệt có thể được khai thác tiềm tàng cho các liệu pháp dựa trên miễn dịch.


Dịch tễ học

Ung thư vòm họng vào năm 2010 đã gây ra 65.000 ca tử vong trên toàn cầu tăng từ 45.000 ca trong năm 1990.

Ung thư vòm họng không phổ biến ở Hoa Kỳ và hầu hết các quốc gia khác, chỉ chiếm ít hơn 1 ca trên 100.000 dân. Nhưng rất phổ biến ở các vùng phía nam của Trung Quốc, đặc biệt ở Quảng Đông, chiếm 18% trong tổng số các loại ung thư ở Trung Quốc. Đôi khi nó được gọi là "ung thư Quảng Đông" vì nó xảy ra trong khoảng 25 ca trên 100.000 dân ở khu vực này, tỷ lệ gấp 25 lần so với phần còn lại của thế giới.

Ung thư vòm họng cũng khá phổ biến ở Đài Loan. Điều này có thể là do chế độ ăn của Đông Nam Á bao gồm tiêu thụ rau, cá và thịt muối; một trong những nguyên nhân cũng được cho là có thể từ việc ăn trầu cau. Trong khi ung thư vòm họng chủ yếu xuất hiện ở những người trung niên ở châu Á, một tỷ lệ lớn các ca ung thư dạng này ở Châu Phi xảy ra ở trẻ em. Nguyên nhân tăng nguy cơ ung thư vòm họng ở những khu vực này không rõ ràng. Ở các quần thể có nguy cơ thấp, như ở Hoa Kỳ, đỉnh điểm bimodal được quan sát thấy. Đỉnh cao đầu tiên xảy ra ở tuổi bắt đầu trưởng thành/người trưởng thành (15-24 tuổi), tiếp theo là đỉnh cao thứ hai trong cuộc đời (65-79 tuổi).


Những dấu hiệu ung thư vòm họng dễ bị bỏ qua

Ung thư vòm họng thường chỉ được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn. Bởi vậy, bạn hãy đến gặp BS ngay khi thấy có những dấu hiệu bất thường.

Ung thư vòm họng là một bệnh ung thư ác tính, có tốc độ phát triển nhanh và cực kì nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh. Ung thư vòm họng do virus EBV gây ra. Theo các chuyên gia sức khỏe thì virus EBV có thể nhiễm vào cơ thể và tồn tại lâu mà không gây tác động nào.

Mặc dù nguyên nhân của bệnh này chưa được xác định rõ ràng nhưng một số yếu tố sau đây được coi là có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng:

- Thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, môi trường kém thông khí, hoá chất (đặc biệt là các hydrocacbon thơm), ăn nhiều cá muối và các thức ăn lên men (dưa, trứng, các loại củ)...

- Uống nhiều rượu, hút nhiều thuốc lá

- Do di truyền

- Do tuổi tác

Các dấu hiệu của ung thư vòm họng có thể khó xác định trong giai đoạn đầu của bệnh. Nhiều triệu chứng liên quan với bệnh ung thư cổ họng cũng giống như đau hoặc viêm họng thông thường.


Khối u ở cổ

Nếu nhận thấy một khối u xuất hiện ở cổ mà trước đó không có, đó có thể là dấu hiệu của ung thư họng. Điều này có nghĩa là khối u có thể đã di căn từ họng đến cổ. Khối u thường được sờ thấy ngay dưới hàm dưới, nhưng nó cũng có thể xuất hiện ở những nơi khác trên cổ.


Chảy máu cam

Một trong những dấu hiệu để chẩn đoán nguy cơ ung thư vòm họng là chảy nước mũi một bên và có kèm theo máu. Tuy nhiên, nhiều người thường có thói quen nuốt nước mũi và nhổ ra đường miệng nên có thể dẫn đến chẩn đoán nhầm.


Khó nuốt 

Khó khăn trong việc nuốt vào là một trong những dấu hiệu sớm của ung thư vòm họng.  Có thể có một khối u phát triển trong cổ họng của bạn. Và nếu bạn cảm thấy sự tăng trưởng của khối u trong cổ họng, khối u sẽ ngăn chặn thực phẩm đi qua cổ họng của bạn.


Bề mặt thanh quản thô ráp

Bạn cảm thấy có một bề mặt thô ráp trong cổ họng của bạn? Cảm giác khó chịu này là rất khó để bỏ qua. Nếu bạn đã bắt đầu phát triển bệnh ung thư vòm họng, bạn sẽ tiếp tục cảm thấy dấu hiệu này.


Đau họng dai dẳng

Nếu bạn không ốm nhưng dường như không thể thoát khỏi cảm giác đau họng, thì đó có thể là một trong những dấu hiệu sớm của bệnh ung thư. Các khối u hình thành ở vùng dưới dây thanh âm thường gây ra các triệu chứng này.


Thay đổi giọng nói

Ung thư ở thanh quản thường gây khàn tiếng hoặc thay đổi âm thanh và âm sắc của giọng nói; May mắn là những thay đổi đáng chú ý này thường dẫn đến chẩn đoán sớm hơn và là một trong những triệu chứng sớm của ung thư họng, theo Hội Ung thư Mỹ. Nếu khàn tiếng không hết trong vòng hai tuần, hãy đi khám bác sĩ.


Ho kéo dài

Nếu bạn bị ho dai dẳng và khi khỏi, giọng bạn bị khàn đi, bạn nên chú ý đến dấu hiệu này. Đây là một trong những dấu hiệu sớm của ung thư vòm họng. Và nếu bạn bỏ qua những triệu chứng này, bạn có nguy cơ phát triển ung thư.


Bị nhiễm HPV

Mọi người đều biết rằng vi-rút u nhú người (HPV) có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, nhưng trong thập kỷ qua, ung thư miệng liên quan đến HPV đã tăng ít nhất 4 lần ở cả nam và nữ. CDC ước tính khoảng 70% số trường hợp ung thư miệng họng (các khối u ở thành sau họng) có thể do HPV gây ra. Đã có sự bùng nổ đại dịch HPV liên quan đến ung thư.

Nam giới hiện bị ung thư họng ở mức báo động. Cơ chế chính xác của sự liên quan giữa HPV với ung thư miệng vẫn còn chưa rõ, nhưng rõ ràng là ngày càng có nhiều người bị nhiễm HPV ở họng, chủ yếu là qua quan hệ tình dục bằng miệng; và mặc dù chưa có cách nào để xét nghiệm vi-rút cho nam giới, việc biết tình trạng HPV của bạn tình là một cách để thực hiện biện pháp phòng ngừa. Một số triệu chứng ung thư họng liên quan đến HPV là đau khi nhai, vết loét ở cổ không liền, khó nuốt hoặc khàn giọng.







Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire